„Shared History” – artyści uchodźcy odkrywają nowe spojrzenie na przeszłość

W czerwcu 2017 r. odbyła się inauguracja projektu Shared History, której gospodarzem był Gdańsk – miejsce spotkań różnych kultur, narodowości i wyznań. Celem projektu jest ukazanie powiązań między współczesnymi społeczeństwami europejskimi, a doświadczeniami uchodźców, generujące nowy punkt widzenia na ich wspólną historię. Lokalni artyści z Polski, Łotwy i Szwecji współpracują z syryjskimi artystami, którzy w Szwecji odnaleźli nowy dom.

Artyści zajmujący się filmem i sztukami plastycznymi, zapuszczają się głęboko w przeszłość, poszukując odpowiedzi na to jakie aspekty ich własnej historii przynoszone są do chwili obecnej. Rezultatem tych poszukiwań będzie szereg prac artystycznych, badających zbieżności między domem a zagranicą, między wtedy a teraz, między zapamiętanym i zapomnianym.

Tygiel narodowości i kultur

Inauguracja w Gdańsku nawiązała także do kwestii zależności między migracją i sztuką, przedstawiając prace imigrantów mieszkających w Polsce, np. armeńskiego reżysera Vahrama Mkhitaryana, jak i emigrantów (Polański). Poruszyła temat roli sztuki w procesie integracji oraz kwestie wyzwań i możliwości powstających podczas asymilacji artystów w obcym kraju.

Budowanie nowego życia

Jednym z artystów biorących udział w projekcie jest Ibrahim Muhanna, syryjski filmowiec obecnie mieszkający w Szwecji, reżyser filmu dokumentalnego pt. „Podpisu na czerwono” (ang. „Signature in red”), dotyczącego życia i śmierci Mhyd Mohammad al Zhwry, malarza z Hims, który stał się ofiarą wojny syryjskiej. Reżyser powiedział:

„Czuję się bardzo związany z projektem Shared History, ponieważ jestem jednym z setek tysięcy imigrantów, którzy przybyli do Europy, aby zbudować nowe życie, historię, którą wszyscy podzielamy. Nacjonalizm nie jest dla mnie odpowiedzią, ale przez wojnę i opuszczenie ojczyzny, 7 lat zajęło mi dostrzeżenie i zrozumienie innego sposobu życia, innych przekonań”.

Nowy wymiar kultury europejskiej

Większą część projektu obejmie promocja integracji uchodźców, oparta na współpracy z lokalnymi grupami wsparcia migrantów. Wyraźny nacisk kładziony będzie na zwiększenie wzajemnego zrozumienia, rozwijanie dialogu międzykulturowego i międzyreligijnego oraz tolerancji i szacunku dla innych kultur.

Daniel Urey, lider projektu, podkreśla również, że integracja jest procesem ciągłym, ma miejsce wszędzie i w każdej grupie osób:

„Projekt nazywa się „Shared History” ponieważ opiera się na splecionych doświadczeniach. Europa jest zawsze w ogromnej potrzebie integracji z nowymi możliwościami i wyzwaniami”.

Lider przywołuje przykład z niedawnej przeszłości:

„Nie tak dawno temu Łotysze opuścili swój kraj jako uchodźcy, uciekając na łodziach do Szwecji, ale współczesne społeczeństwo łotewskie ignoruje tę historię. Czy artysta będący jednym ze współczesnych uchodźców może ocucić to doświadczenie? (…) Albo w jaki sposób robi to filmowiec, który uniknął tragedii wojny syryjskiej uciekając do Gdańska, miasta, które swój rozwój zawdzięcza m.in. przybyszom z dalekich krajów, różnych kultur i różnych religii, a które zostało całkowicie zniszczone podczas II Wojny Światowej i musiało uwolnić się od opresji politycznej „

Karin Englund, kierownik projektu, mówi, że prace są w toku:

„Artyści po rozpoczęciu współpracy wnieśli nowe spojrzenie na to, w jaki sposób ponownie odwiedzić historię poprzez ich doświadczenia. Skupiliśmy się na budowaniu sieci w różnych miastach na poziomie lokalnym i instytucjonalnym oraz na badaniu sytuacji uchodźców, którzy są profesjonalnymi artystami i pracownikami kultury.”

Nadchodzące wydarzenia obejmują wprowadzenie projektu do lokalnej społeczności w Rydze w styczniu 2018 roku, wystawy w Gdańsku, Rydze i Sztokholmie w okresie od kwietnia do czerwca 2018 roku oraz towarzyszące im rozmowy, seminaria i warsztaty.

Projekt „Shared History” jest współfinansowany ze środków programu Kreatywna Europa w ramach naboru dotyczącego integracji uchodźców (komponent międzysektorowy). Polskim partnerem projektu jest Nadbałtyckie Centrum Kultury.

Data publikacji: 09/11/2017

„Shared History” – artyści uchodźcy odkrywają nowe spojrzenie na przeszłość

Przeczytaj również: